Verem (Tüberküloz) hastalığı, kalıtsal değil bulaşıcı bir hastalıktır. Hastaların öksürme ve hapşırmaları sırasında etrafa saçtıkları verem mikroplarının solunması ile sağlam kişilere bulaşır. Dünya genelinde tüberkülozla ilgili en önemli tehlike hastaların ilaçlarını düzenli kullanmamaları veya tedavilerini yarım bırakmaları sonucunda gelişen ilaç direncidir. İlimizde 2018 yılında verem savaşı dispanserlerinde takip ve tedavisi yapılan tüberküloz hasta sayısı 36 kişidir. 15 yaş altında 2 hastamızın takip ve tedavisi sağlanmıştır. 1 ÇİD TB hasta mevcuttur. Takip ve tedavi ettiğimiz hastaların % 58’i erkek, % 42’si kadındır. Hastaların % 42’sinde akciğer tüberkülozu varken, %58’sında akciğer dışındaki organlar (lenf bezleri, plevra, kemik, böbrek, beyin vb.) tutulmuştur.
İlimizde Tüberküloz hastalığının teşhis, takip ve tedavisi ücretsiz olarak yapılmaktadır. Bireyin ve toplumun tüberküloz hastalığından korunmasında en önemli husus, tüberküloz hastalarına erken tanı konması ve en kısa sürede tedaviye başlanmasıdır. Bu nedenle iki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam, öksürükle kan tükürme, nefes darlığı, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, gece terlemesi şikâyetleri olan vatandaşlarımızın verem açısından kontrollerinin yapılabilmesi için en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmesi gerekmektedir.
Tedavi süreci en az 6 ay süren bu hastalıkta düzenli ve eksiksiz ilaç kullanımı büyük önem arz etmektedir. İlaç tedavisine başlandıktan 15-20 gün sonra bulaştırıcılık büyük oranda azalmakta, tedavisini önerilen sürede düzenli şekilde kullanan hastalar yüzde yüze yakın oranda şifa bulmaktadır. Tüberküloz hastalarının tedavileri doğrudan gözetim altında uygulanmakta olup yeni vakalarda tedavi başarısı oranları % 98’lerdedir. Bazı vakalar klasik verem tedavisi ilaçlarına dirençlidir ve tedavileri ancak ikinci seçenek tüberküloz ilaçları ile mümkündür. Bu da tedavi başarısını azaltmakta ve tedavi maliyetini arttırmaktadır. İlimizde 2015 yılında tespit edilen 82 vakanın 2’si çok ilaca dirençli tüberküloz hastasıdır. İlimizde Çok ilaca dirençli tüberküloza yönelik olarak pek çok çalışma yapılmaktadır. İlaca dirençli vakalar dahil tüberküloz hastalarının tedavisinde kullanılan bütün ilaçlar Bakanlığımızca temin edilerek ücretsiz olarak hastalara verilmek üzere sağlık kuruluşlarına dağıtılmaktadır.
Özetle;
-Tüberküloz hava yoluyla bulaşan, önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.
- Erken tanı, doğru ve etkin tedavi ile verem hastalığından korunmak mümkündür.
-Tüberküloz hastalığından korunmak ve sevdiklerimizi korumak için bazı kurallara dikkat etmemiz gerekir: Öksürürken mutlaka ağzınızı kapatınız. Kullandığınız mendilleri çöp kutusuna atınız. Ellerinizi sabunla yıkayınız. Bulunduğunuz ortamı sık olarak havalandırmaya özen gösteriniz.
- Tüberküloz hastalığının belirtilerini hissettiğinizde en yakın sağlık kuruluşuna başvurunuz: Bu belirtiler İki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam, kan tükürme, nefes darlığı, halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, ateş, gece terlemesi olarak sayılabilir.
- Düzenli ilaç kullanımı ile veremi durdurabilir ve sevdiklerinize bulaşmasını önleyebilirsiniz.
- Tüberküloz tedavisinde kullanılan tüm ilaçlar ücretsizdir. Verem tedavisi gören hastaların tedavisinde kullanılan bütün tüberküloz ilaçları, Bakanlığımızca temin edilerek ücretsiz olarak hastalara ulaştırılmaktadır.
- Tüberküloz hastalığının tedavisinde tam başarı için, ilaçlarınızı Doğrudan Gözetimli Tedavi ile kullanınız.
- Sağlığınızı korumak için tüberküloz enfeksiyon kontrol önlemlerini almayı unutmayınız.
- Tüberküloz hastalığının bulaşmasını ve toplumda yayılmasını önleyebilirsiniz.
Hedefimiz Veremsiz Bir Türkiye
Uzm. Dr. Erdoğan ÖZ
İl Sağlık Müdürü